ประวัติความเป็นมา

แกงตูมี่ เป็นแกงส้มของชาวจีนฮกเกี๊ยนในจังหวัดภูเก็ต มีที่มาจากชาวจีนฮกเกี๊ยนและชาวมุสลิมในประเทศมาเลเซียเนื่องจากชาวจีนฮกเกี๊ยนในประเทศมาเลเซียและชาวจีนในตำบลกะทู้จะไปมาหาสู่กันเสมอ เพราะที่ตำบลกะทู้เป็นแหล่งแร่ดีบุก มีชาวจีนจากมาเลย์มาทำเหมืองแร่กันมากมาย ชาวจีนบางคนได้แต่งงานกับชาวกะทู้และได้นำวัฒนธรรมต่างๆมาอบรมสั่งสอนลูกหลาน หนึ่งในนั้นก็คือวัฒนธรรมในการทำอาหารต่างๆ ถ่ายทอดอบรมสู่ลูกหลาน แกงตูมี่ก็เช่นเดียวกัน ชาวจีนได้ถ่ายทอดสู่ลูกหลาน แต่ได้พัฒนาด้านรสชาติ เป็นเอกลักษณ์ของชาวกะทู้ ซึ่งแตกต่างจากของเดิมไปบ้างที่มีรสชาติเป็นมุสลิม ปนอยู่ คือ ผักชี ยี่หร่า และอื่นๆ ซึ่งชื่อแกงตูมี่ ในสี่จังหวัดภาคใต้ก็มี แต่มีลักษณะรสชาติต่างกันไป ส่วนที่จังหวัดภูเก็ต แกงตูมี่ จะมีเอกลักษณ์ รสชาติเป็นของชาวภูเก็ตโดยเฉพาะ

ลักษณะเฉพาะที่แสดงถึงอัตลักษณ์ของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม

“แกงตูมี่” เป็นชื่ออาหารของชาวกะทู้ และจังหวัดภูเก็ต ซึ่งเป็นอาหารของชาวชาวไทยที่มีเชื้อสายจีนฮกเกี๊ยน ในตำบลกะทู้และตำบลใกล้เคียงของจังหวัดภูเก็ต ใช้สำหรับรับประทานกับข้าวสวย มีรสชาติ สามรส หวานนำตามด้วยเปรี้ยว และเค็มนิดหน่อย นิยมใช้ปลาสดๆในการปรุง มีผักผสมคือ ผักกระเจี๊ยบหรือถั่วลา ใช้สมุนไพรมากมายเป็นเครื่องแกง เมื่อปรุงเสร็จเรียบร้อย จะมีน้ำมันลอยคล้ายแกงกะทิ มีรสชาติหอมกลิ่นสมุนไพรชวนให้รับประทานซึ่งเป็นอัตตลักษณ์ของอาหารชาวกะทู้จังหวัดภูเก็ตใช้รับประทานกันเองในบ้าน หรือในงานเลี้ยงต้อนรับแขกหรือออกงานต่างๆ

ส่วนประกอบของเครื่องแกง และแกงตูมี่

1. หัวหอม ๑๐หัว
2. หัวกระเทียม ๑๐ กลีบใหญ่
3. เกลือ ครึ่งช้อนโต๊ะ
4. น้ำตาล ๒ช้อนโต๊ะ
5. พริกสด ๑๕ ดอก
6. พริกแห้ง ๑๕ ดอก
7. ขมิ้นสด ๔ หัว
8. ตะไคร้ ๕ต้น
9. กะปิ ๑ช้อนโต๊ะ
10. น้ำมะขามเปียก ๑ถ้วย
11. ใบมะกรูด ๑๐ใบ

๑๒. ถั่วลา๑๕ฝัก

1. ปลาสด ๒ กก.
2. น้ำมัน ๓ช้อนโต๊ะ
3. น้ำสะอาด ๒ ถ้วย